ชื่อท้องถิ่น สะเดา(กลาง)สะเลียม(เหนือ)กะเดา(ใต้)จะตัง(ส่วย)

เป็นไม้ยืนต้นสูง5-10เมตรใบเป็นใบประกอบแบบขนนกเรียงสลับใบย่อยรูปใบหอกขอบใบหยักฟันเลื่อยฐานใบไม่เท่ากันใบย่อยกว้าง2-2.5เซนติเมตรยาว3-4.5เซนติเมตรยอดอ่อนมีสีน้ำตาลแดงดอกช่อออกที่ปลายกิ่งจะออกดอกเมื่อใบแก่ร่วงไปกลีบดอกสีขาวมีกลิ่นหอมผลเป็นผลสดรูปรีกลมใน1ผลมี1เมล็ด

สะเดาเป็นพืชที่คนไทยรู้จักกันมานานใช้เป็นอาหารยารักษาโรคและยาฆ่าแมลงทุกส่วนของสะเดามีรดขมยอดใบสะเดาใช้เป็นผักจิ้มได้เปลือกต้นใช้เป็นยาขมเจริญอาหารยาฝาดสมานใบใช้เป็นยารักษาไข้มาเลเรียน้ำมันจากเมล็ดใช้รักษาโรคผิวหนังผสมเป็นยาทาแก้โรครูมาติซั่มและใช้เป็นยาขับพยาธิกากเมล็ดนำไปแช่น้ำเป็นยาฆ่าแมลงได้

คนท้องถิ่นอินเดียใช้สะเดาสีฟันมานานตื่นเช้าขึ้นมาก็จะเดนมาหักกิ่งสะเดาแล้วก็สีฟันกิ่งสะเดานอกจากช่วยทำความสะอาดแล้วยังช่วยบำรุงรักษาฟันและเหงือกให้แข็งแรงด้วยกิ่งสะเดามีรสขมจึงควรเลือกกิ่งเล็กๆกัดทีละนิดให้รสขมออกมาทีละน้อยใช้กิ่งยาวขนาดเท่าแปรงนำมาถูฟันถูไปถูมาจนขนแปรงหลุดแล้วขบใหม่นอกจากกิ่งสะเดาแล้วเปลือกต้นสะเดาก็ทำแปรงสีฟันได้โดยใช้เปลือกสะเดายาว2-3นิ้วขูดเอาเปลือกนอกดำๆออกทุบปลายให้แตกใช้ส่วนปลายอ่อนถูฟันใช้แล้วฟันจะแข็งแรงขาวสะอาดเป็นเงางาม

ใบมีquercetinและสารพวกlimonoidได้แก่nimbolideและnimbicacidในเมล็ดมีAzadirachtinประมาณ0.4-1%เปลือกต้นมีสารnimbinและdesacetylnimbin

ห้ามใช้กับคนที่มีความดันโลหิตต่ำเนื่องจากสะเดาจะไปลดความดันให้ต่ำลงมาอีกทำให้หน้ามืดเป็นลม สะเดามีรสขมจึงเป็นยาเย็นบางคนอาจไม่ถูกกับยาเย็นทำให้ท้องอืดเกิดลมในกระเพาะ

ห้ามใช้กับหญิงที่ให้นมบุตรเพราะจะทำให้น้ำนมไม่มี

สำหรับ2-3ที่ 

เวลา5-10นาที

1.สะเดา1ถ้วย

2.ไก่สับหรือหมูสับ2-3ช้อนโต๊ะ

3.หอมแดง2ช้อนโต๊ะ

4.กุ้งสด5-6ตัว

5.กระเทียมเจียวตามชอบ

6.น้ำมะขามเปียก2ช้อนโต๊ะ

7.น้ำปลา2ช้อนโต๊ะ

8.น้ำพริกเผา1ช้อนโต๊ะ

1.ตั้งน้ำร้อนให้เดือดเพื่อลวกกุ้งและเนื้อหมูหรือไก่สับ(สำหรับกุ้งให้ลวกให้สุกเพียง80-90%หากลวกให้สุกมากเกินไปเนื้อจะแข็ง)

2.ลวกสะเดาต่อจากกุ้งโดยทิ้งไว้ประมาณ1-2นาทีจากนั้นนำขึ้นแช่ในน้ำเย็นจัดและพักไว้

3.ในส่วนของน้ำยำให้เริ่มจากนำน้ำพริกเผามาผสมกับน้ำปลาน้ำมะขามเปียกคนให้เข้ากันจึงใส่สะเดาที่ลวกแล้วและเนื้อสัตว์ต่างๆลงไป

4.ใส่หอมแดงซอยหอมเจียวคลุกอีกครั้งจัดเสิร์ฟได้เลย